ضد مد یا آنتی فشن چیست ؟

ضد مد (anti fashion)

ضد مد یا ضد فشن به استایل هایی گفته می شود که حالتی عجیب و غریب و تازه دارند و از ترندها اطاعت نمی کنند . تمام استایل هایی که بر خلاف مسیر مد حرکت کنند، عنوان ضدمد را می گیرند. پدیده ضد فشن یا ضد مد از قرن ۱۸ میلادی بر اثر نارضایتی از مد و مد گرایی آغاز شد،نوعی تلاش برای مبارزه با اهمیت مد در زندگی مردم شکل گرفت.

در قرن ۱۸ میلادی لباس هایی بسیار تنگ، بلند و سنگین مد بودند و به همین دلیل پوشیدن و شستن آنها سخت بود.در میانه قرن ۱۸ گروهی از زنان انجمنی به نام بلومر Bloomer را تشکیل دادند که در مسیر اصلاح لباس بود. بعدها الهام بخش طراحان مد قرار گرفت و آنها هم با طراحی لباس هایی خلاقانه از چارچوب مد خارج شدند.

امروزه نمی توان لباسی را کاملاً ضدمد دانست زیرا بسیاری از لباس هایی که به عنوان ضد مد طراحی می شوند ممکن است توسط اکثر مردم استفاده شوند و یا حتی به مد تبدیل شوند. بسیاری از طراحان لباس ژاپنی و فرانسوی در پدیده ضد مد طرح هایی خلاقانه معرفی کرده اند. پدیده ضد مد ممکن است بر اثر بی تفاوتی به مد یا نگرش های سیاسی و اجتماعی باشد. این سبک از طراحی لباس در بعضی مواقع برای حمایت از جریان ها و گرایش ها طراحی می شوند .

تاریخچه آنتی فشن

اکنون که تا حدی فهمیدیم ضدِ مد چیست، بد نیست نگاهی به تاریخچه‌ی آن داشته باشیم. همان‌طور که گفتیم بلومر یکی از پیشتازان پوشاک ضد مد بود. بلومر نوعی سبک پوشش است که در آن دیگر خبری از دامن‌های سنگین و بلند، کلاه‌های بزرگ، سنگین و پرزرق‌وبرق و لباس‌های زیر تنگ نیست.

نام بلومر از نام یکی از زنان فعال در انجمن اصلاح لباس زنانه برگرفته شده است. لباس طراحی بلومر شامل دامنی زیر زانو و یک شلوار گشاد به شکل شلوارهای ترکیه‌ی عثمانی بود. استایل بلومر در آن زمان به‌وضوح یک استایل ضد مد بود و تنها از سوی افرادی پذیرفته شد که جسارت ردکردن استانداردهای رفتار اجتماعی برای زنان را داشتند.

با گذشت زمان به‌تدریج استایل‌های ضدِ مد دیگری، تحت تأثیر شرایط طبیعی، فرهنگی، هنری یا سیاسی جامعه، شکل گرفتند. به‌عنوان نمونه در اواسط دهه‌ی ۵۰ قرن ۱۹ میلادی و همزمان با محبوبیت سبک موسیقی راک‌اندرول استایلی شامل شلوار جین و تی‌شرت ساده به‌عنوان استایل ضد مد از سوی جوانانی که باز هم نمی‌خواستند از استانداردهای تحمیل‌شده از سوی جامعه تبعیت کنند پذیرفته شد.

کمی بعد استایل‌های ضد مد پانک و گرانج از دل این استایل زاده شدند و مورد استقبال جوانانی قرار گرفتند که به علل مختلف به اوضاع جامعه‌ی خود در آن زمان اعتراض داشتند. لباس‌های پاره و کثیف که با زنجیر یا گره به هم متصل می‌شدند و همراه با اکسسوری‌های عجیب‌وغریب بودند در آن دوران یعنی در نیمه‌ی قرن ۱۹ کاملاً ضد مد بودند.

در این دوران استایل مد برای زنان شامل پیراهن‌هایی با دامن زیر زانو، اغلب با کمربند و بدون جوراب همراه با یک کلاه نسبتاً کوچک و استایل مد برای مردان کت‌وشلوارهای سه‌تکه‌ی نسبتاً گشاد و بلند همراه با جلیقه و کراوات بود. نمونه‌های استایل این دوره را می‌توانید در فیلم‌هایی مثل جاده‌ی انقلابی، جوخه‌ی گانگستر و جولی و جولیا ببینید.

برخی برندهای لباس‌ ضد فشن عبارتند از :

• پانک ویوین وست‌وود
• لباس‌های فراجنسیتی
• یوجی یاماموتو
• لباس‌های تو تا (Tu Ta)
• ارنستو میشائیلز با نام مستعار Thayaht
• کت‌وشلوار زوت (Zoot suit)
• تی‌شرت‌های کاترین همنت 
• لباس‌های کاواکوبو

همگی نمونه‌هایی از استایل ضد مد هستند.

استایل راک اند رول Rock And Roll

یکی از استایل هایی ضدمد راک اند رول استایلی است که در قرن ۱۹ میلادی با محبوبیت سبک موسیقی راک اند رول توسط جوانانی که تمایلی به پیروی از مد آن زمان نداشتند شکل گرفت. راک اند رول درزمینه استایل استایل در قرن ۱۹ میلادی همزمان با دامن هایی کوتاه برای خانم ها و کت و شلوارهایی گشاد همراه با جلیقه و کراوات برای آقایان مد بود شکل گرفت. که معمولاً شامل کت هایی چرمی و تی شرت هایی با طرح های گرافیکی است.

این طرح های گرافیکی روی تی شرت ها معمولاً دارای اهداف سیاسی و اعتراض دارند. اکسسوری ها در این استایل اهمیت زیادی دارند، معمولاً از جنس فلز یا چرم هستند و چندین اکسسوری همزمان با هم استفاده می شود. موها بلند و لخت به رنگ مشکی هستند و حتی مردان از خط چشم و سایه های تیره استفاده می کنند. راک اند رول در طراحی داخلی و نوع رفتار مردم نیز خودش را نشان داد.

استایل ضدمد پانک Punk

 جوانانی که به اوضاع اجتماعی در نیمه قرن ۱۹ میلادی اعتراض داشتند استایل ضد مد پانک  راتشکیل دادند. استایلی که لباس ها حالتی پاره و کثیف دارند که به کمک گره یا زنجیر به هم وصل شده اند. استایلی است که بیشتر از جنبه پوشاک ریشه در نوع نگاه به جریان های سیاسی و اجتماعی دارد، افرادی که این نوع استایل را انتخاب می کنند طرفدار مفاهیمی همچون ضد قدرت طلبی، ضد مد گرایی و ضد نژاد پرستی هستند. استفاده از میخ، سنجاق و لباس های پاره نشان این استایل است.

ضد مد در ایران

در مقیاس جهانی، ایران را نمی‌توان کشوری مدگرا در نظر گرفت چرا که پوشش عمومی مردم و تبلیغات پوشاک از جریان اصلی فشن دور است، اما به طور کلی ضدمد هم نمی‌تواند باشد چرا که پوشش ایرانی‌ها تلفیقی از لباس‌های به روز غربی و تفکر طراحان پوشاک در ایران است که چهار چوب‌هایش بر اساس هنجارهای اجتماعی، سیاسی و دینی تعریف می‌شود.

با این حال جریان‌های ضد مد که با هنجارهای پوشش کلی ایرانیان در تضاد است، قابل تشخیص هستند، برای مثال کلاه مخملی‌های امروز که پوششان نه جنبه کاربردی دارد، نه فشن و بیشتر نمایانگر دوره‌ای از ایران هستند که گذشته است.  

مطالب مرتبط :